Üroloji Uzmanı Dr. Hakan Arısan yaşam kalitesini olumsuz etkileyen idrar kaçırma belirtileri ve tedavisi hakkında bilgilendirdi.

  Kontrol edilemeyen ve istenmeyen idrar tutamama durumu olarak tanımlanan inkontinans düzenli olarak tekrarlarsa tıbbi bir sorun olarak kabul edilir. Kadınlarda, erkeklere göre daha sık görülür.ı    
hastaların çoğunluğu doktorlarıyla idrar kaçırma durumunu konuşmaktan rahatsızlık kaçındıkları içintedavisiz kalmaktadır.
İdrar kaçırma sıklıkla meydana geliyor veya hayat kalitesini etkiliyorsa doktora görünmek ve tedavi olmak gerekir.. Hastaların çoğunda idrar kaçırma farklı tedavi seçenekleri ile tedavi edilebilir. Bu tedavi seçenekleri; pelvik taban kaslarının kuvvetlendirilmesi, ilaç tedavileri veya cerrahi tedavilerdir. 

İdrar  kaçırmanın en sık nedenleri:

• Hormon eksikliği

• Pelvik taban kaslarının zayıflığı

• Nörolojik hastalıklara bağlı idrar kaçırma

• İdrar yolu enfeksiyonu

• Prostat büyümesi

Yaygın risk faktörleri:

• Geçirilmiş karın ameliyatları

• Geçirilmiş prostat ameliyatları

• Doğum

• Menopoz

İdrar kaçırma  yaş ilerledikçe daha fazla görülür. Fakat yaşlanmanın normal bir süreci değildir.

İDRAR KAÇIRMANIN TİPLERİ
Nasıl ve ne zaman idrar kaçırmaya bağlı olarak farklı tiplerde idrar kaçırma vardır. Bu idrar kaçırma tipi idrar yollarının hangi kısmının etkilendiğiyle ilişkilidir.

1.Stres tipi idrar kaçırma

• Öksürme, hapşırma veya gülme

• Koşma veya sıçrama gibi egzersizler

• Alışveriş eşyaları gibi ağır yükleri kaldırma sırasında idrar kaçırmaya denilir.

•  İdrar yolunuz veya idrar tutmayı sağlayan kaslarınız artmış mesane basıncına karşı koyamazlar ve idrar kaçırma meydana gelir.

2.Sıkışma tipi idrar kaçırma 

 Erteleyemeyeceğiniz aniden sıkışma hissiyle birlikte meydana gelen idrar kaçırma durumudur. Mesane kası kasılır ve kaçırmak istemediğiniz halde idrar kaçırırsınız.

3.Karışık tip idrar kaçırma.  

Hem sıkışma hem de stres tipi idrar kaçırmadan şikâyetçiyseniz  karışık tipte idrar kaçırma tanısı konulur

İdrar kaçırma durumunu üroloji uzmanınız ile konuşmak oldukça önemlidir. Tedavi edilmemiş idrar kaçırma durumu enfeksiyonlara, ciltte kızarıklıklara veya cinsel sorunları beraberinde getirebilir. Ayrıca depresyon, stres, kendine saygının zedelenmesi ve utanmaya neden olabilir. Bu sorunlar kendinizi toplumdan ayırmaya, iş ve sosyal hayatınızın bozulmasına yol açabilir.
Doktorunuz şikâyetlerinizin düzelmesi ve tümüyle iyileşmesi için size yardımcı olabilir. Doktorunuzun sizin hangi tip idrar kaçırmanızın olduğunu ve buna neyin sebep olduğunu bilmesi gerekecektir. Bu bilgileri doktorunuzun bilmesi ise size doğru tedaviyi önermesinde yardımcı olacaktır.
İdrar kaçırmanız hakkında her türlü şikayetinizi utanmadan anlatmak fayda sağlayacaktır.
Doktorunuzla görüşmeden önce aklınızdaki soruları bir liste şeklinde hazırlamanız size yardımcı olacaktır.

İdrar kaçırmanın değerlendirilmesi ve tanısı

Doktorunuzun, idrar kaçırmanın hangi tipte olduğunu ve buna neyin neden olduğunu bulması gerekir. Bu en iyi tedaviyi bulmaya yardımcı olur. Durumunuzu daha iyi anlamak için doktorunuzun uygulayabileceği bazı testler şunlardır:

• Tam bir tıbbi öykü

• Fizik muayene

• Hasta sorgulamaları

• Mesane günlüğü

• İdrar testi

• İşeme sonrası kalan idrarın ölçümü

Tanınızın herhangi bir nedenle tam olarak konulamadığı durumlarda doktorunuz ürodinami ndirme, üroflovmetri  sistoskopi  gibi ileri tanı yöntemlerini önerebilir.

İdrar tahlili, idrar yolu enfeksiyonunuzun olup olmadığı konusunda bilgi verecektir.

İdrar yaptıktan sonra idrar torbasında kalan idrar, artık idrar miktarıdır. Ultrasonografi ile ölçülebilir. Kalıntı, idrar kaçırmayı kötüleştirebilir veya idrar yolu enfeksiyonu gibi başka bir ürolojik sorunun belirtisi olabilir. Kalıntı idrar ölçümü, idrar kaçırmanızın nedenini anlamada doktorunuza yardımcı olabilir.

Ürodinamik  inceleme idrar yapmada görev alan sinir ve kaslar ve idrar torbanızın nasıl kasıldığı hakkında daha fazla bilgi elde etmek için yapılan bir testtir. 

Üroflovmetri elektronik olarak idrar akım hızını ölçen basit bir incelemedir.  Üroflovmetrik incelemede idrarınızı üroflovmetri aletinin haznesine yapmanız gerekir Bu test idrar torbanızın çıkışında bir tıkanıklık olup olmadığı konusunda doktorunuza bilgi verecektir.

Sistoskopi
Bu testte doktorunuz küçük bir kamera aracılığıyla idrar yolunuza ve idrar torbanıza bakabilir. Bu test idrarda kanama gibi başka semptomlar olduğu zaman gereklidir. Ürodinamik incelemeye benzer biçimde tanıdan şüphe edilmesi halinde yapılabilir.

Görüntüleme
Doktorunuz ultrasonografi cihaz aracılığıyla idrar yollarınızı inceleyebilir.    

İdrar kaçırmanın tedavisi 
Günlük diyetinizin idrar kaçırmanız üzerinde etkisi olabilir. Diyetteki değişiklikler idrar kaçırma sorununu bir parça düzeltebilir. Gün boyunca çok az veya çok fazla sıvı tüketmek idrar kaçırmanızı etkileyebilir. Az sıvı alarak daha az idrar kaçırma uygulaması oldukça basit bir çözümdür. Buna rağmen bazen sıvı azaltılması sizin için tehlikeli olabilir.  Kafein, alkol ve yumuşak içecekler idrar kaçırmaya neden olmaz, fakat bazı kişilerde sıkışma hissini ve sık idrara gitmeyi artırır. Bu tür içeceklerden kaçınmanız sizin durumunuzu bir miktar düzeltebilir.
Belli bazı gıdalar mesanede tahriş yapabilir. En sık karşılaşılanlar arasında; acı-baharatlı yiyecekler, limon ve ağır kokulu peynirlerin olduğu görülmektedir.
Kabızlık ve aşırı kilo alımının idrar kaçırma ile bağlantısı bulunmaktadır. Sağlıklı bir kiloya ve düzenli barsak alışkanlıklarına sahip olmak oldukça önemlidir. Kilo verdiğiniz takdirde bazı şikayetlerinizde düzelme olduğunu görebilirsiniz.

 Leğen kemiği kas  egzersizleri idrar kaçırmayı azaltabilir .İdrarınızı tutar gibi kendinizi sıkın ve gevşetin. Bu egzersizi on defa tekrarlayın.Büyük tuvaletinizi tutar gibi kendinizi sıkın ve gevşetin. Bu egzersizi on defaya kadar tekrarlayın.

İdrar kaçırma da ilaç  tedavisi idrar kaçırmanın çeşidine, ne kadar şiddetli olduğuna ve neyin sebep olduğuna bağlıdır. Mesane hacmini arttıran ağızdan alınan ilaçlar, mesaneye botox enjeksiyonu, nöromodulasyon olarak da bilinen sinir uyarılması tedavileri uygulanabilir.

Egzersizler ile verilen ilaçlar idrar kaçırmanızı iyileştirmez ise  ve yakınmanız varsa,  cerrahi tedavi yapılabilir.Cerrahilerin amacı idrar kaçırmayı ortadan kaldırmaktır.. Nasıl yapıldıkları kaçırma tipine göre değişmektedir . 

Üroloji Uzmanı Dr. Hakan Arısan