Muş Valiliği, il sınırları içinde bulunan iş yerlerinin toplu olarak kapatılmasının yasaklanmasına dair genel yayımladı. Vatandaşların huzur ve güven ortamı içinde yaşamalarının devletin asli görev ve sorumlulukları arasında yer aldığı belirtilen genelgede, bu çerçevede kamu düzeninin unsurları arasında yer alan güvenlik, esenlik ve genel sağlık ihtiyacının güvence altına alınmasının önem arz ettiği ifade edildi. Genelgede, "Kamu hizmetlerinin aksamaya mahal vermeksizin değişen koşullara ve ihtiyaçlara uyumlu bir şekilde tüm vatandaşlarımıza ulaştırılması kamu düzeniyle yakından ilişkilidir. Ayrıca vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını temine yönelik piyasa koşullarında sunulan mal ve hizmetlere erişiminin güvence altına alınması da devletimizin yasal sorumlulukları arasındadır. Kamu hizmetleri ile piyasa koşullarında mal ve hizmet sunumu kamu düzeninden etkilenmekte; bu hizmet ve sunumlarda olası aksamalar da kamu düzenini bozabilmektedir. Güvenlik, esenlik ve genel sağlık ihtiyacının güvence altına alınması için devletimizin çabaları yanında vatandaşlarımızın da hukuk kurallarına uygun bir şekilde davranmaları en büyük gücümüzdür. Vatandaşlarımızın günlük hayatlarının aksama ve sıkıntı olmaksızın idamesine ilişkin her türlü tedbiri alma yetki, görev ve sorumluluğu ise şüphesiz kamu idarelerine aittir” denildi.
İl sınırları içinde yürütülen güvenlik operasyonları ve benzeri hususların bahane edilerek zaman zaman iş yerlerinin provokatif ve yasa dışı saik ve yönlendirmelerle toplu olarak kapatıldığının tespit edildiği belirtilen genelgede şu ifadelere yer verildi:
"İş yerlerinin toplu biçimde kapatılmasının halkın günlük yaşamını sürdürmesini zorlaştırarak huzur ve sükûnunu bozduğu, kişilerin güvenlik, dirlik ve esenlik içinde günlük ihtiyaçlarını sağlamak suretiyle sağlıklı yaşamasını önemli ölçüde zafiyete uğrattığı tespit edilmiştir. Bilindiği üzere Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 167’nci maddesine göre ’Devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirleri alır.’ 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11’inci maddesinin (c) fıkrasında, ’İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteaallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66’ncı madde hükmü uygulanır.’ Anılan Kanun’un 66’ncı maddesinde ’(Değişik: 23/1/2008-5728/125 md.) İl genel kurulu veya idare kurulları yahut en büyük mülkiye amirleri tarafından kanunların verdiği yetkiye istinaden ittihaz ve usulen tebliğ veya ilan olunan karar ve tedbirlerin tatbik ve icrasına muhalefet eden veya müşkülat gösterenler veya riayet etmeyenler, mahallî mülkî amir tarafından Kabahatler Kanunu’nun 32’nci maddesi hükmü uyarınca cezalandırılır. (Ek cümle: 27/3/2015 - 6638/16 md.) Ancak kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini tehlikeye düşürecek toplumsal olayların baş göstermesi hâlinde vali tarafından kamu düzenini sağlamak amacıyla alınan ve usulüne göre ilan olunan karar ve tedbirlere aykırı davrananlar, üç aydan bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.’ 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun ’Emre aykırı davranış’ başlıklı 32’nci maddesinde, ’(1) Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir’ hükümleri bulunmaktadır.”
Bu itibarla kamu düzeninin korunması için il sınırları içinde bulunan iş yerlerinin toplu olarak kapatılmasının yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ile 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu’nun 32’nci maddesi hüküm gereğince yasaklandığı vurgulanan genelgede, aksine davranılması halinde mevzuat çerçevesinde adli ve idari işlemler yapılacağı ve bu kararın yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği kaydedildi.
(İHA)